โครงการพัฒนาอุตสาหกรรมหญ้าสายพันธุ์ 4190 ภายใต้โครงการใต้ร่มพระบารมี 87 ชุมชน สู่สังคมแห่งการแบ่งปัน ซึ่งพัฒนามาจากแนวคิด “การเกษตรยุคใหม่และป่าหญ้าสายพันธุ์ 4190 คนพัฒนาป่า ป่าพัฒนาชุมชน” เพื่อถวายเป็นพระ- ราชกุศล แด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในวโรกาสเฉลิมพระชนมพรรษา ในวันที่ 5 ธันวาคม 2557 นี้
นอกจากนี้ ยังเป็นการปลุกจิตสำนึกให้ประชาชนได้สำนึกในพระมหากรุณาธิคุณถึงความห่วงใยที่พระองค์ท่านทรงมีต่อปวงชนชาวไทยตลอดมาว่า สิ่งที่ทำให้พระองค์ท่านมีความสุข คือการเห็นประชาชนมีความสุข และสอดคล้องกับนโยบายคืนความสุขให้ประเทศไทย ของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.)
นายชัยรินทร์ นพเฉลิมโรจน์ เลขาธิการ สำนักงานใต้ร่มพระบารมี กล่าวถึงชุมชนต้นแบบของโครงการพัฒนาอุตสาหกรรมหญ้าสายพันธุ์ 4190 เป็นพลังงานทดแทน ร่วมกับการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ภายหลังทำพิธีลงนามบันทึกความเข้าใจความร่วมมือ (MOU) เรียบร้อยว่า โครงการนี้นับเป็นพื้นที่ชุมชนต้นแบบแห่งแรกของโครงการฯ ที่ร่วมกับรัฐวิสาหกิจ ตามแนวพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทั้งทางด้านพัฒนาพลังงานทดแทน สิ่งแวดล้อม แหล่งน้ำ การประกอบอาชีพที่แข็งแรงและยั่งยืน เป็นต้น
ในฐานะที่องค์สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเป็นพระบิดาแห่งการพัฒนาพลังงานไทย พระองค์ทรงสอนให้คนรักป่า รักน้ำ รักดิน ที่สำคัญสอนให้คนรู้จักสามัคคี รู้จักแบ่งปัน แม้เห็นต่างกันก็ต้องอยู่ด้วยกันในชุมชน ดังนั้น สนง.ใต้ร่มพระบารมี จึงได้น้อมนำ “แนวคิด” ของพระองค์มาขยายผลสู่การปฏิบัติ ในสถานการณ์ที่พลังงานไทยกลายเป็นประเด็นสาธารณะนั้น ทำให้คณะกรรมการได้กำหนดเป็นยุทธศาสตร์เศรษฐกิจฐานราก โดยยึดโยง “ชุมชน” เป็นหลัก ภายใต้ยุทธวิธีโครงการใต้ร่มพระบารมี 87 ชุมชน สู่สังคมแห่งการแบ่งปัน ซึ่งวางเป้า 87 ชุมชนต้องให้เสร็จภายในปี 2559 และปี 2557 นี้ จะเร่งให้เกิดชุมชนต้นแบบ ซึ่งกำหนดไว้ในจังหวัดกาญจนบุรี ลำปาง และเชียงราย
รายละเอียดของโครงการนี้ได้วางชุมชนไว้ 87 แห่ง แต่ละชุมชนประมาณ 135 ครอบครัว มีที่ดินประมาณ 1,500 ไร่ ถูกพัฒนาเป็น 11 ส่วน ได้แก่ 1.พื้นที่ชุมชนเกษตรต้นแบบ 2.พื้นที่โครงการเกษตรผสมผสานตามแนวพระราชดำริ 3.พื้นที่สวนสาธารณะและป่าชุมชนเพื่อนันทนาการ 4.พื้นที่โครงการแก้มลิงเพื่อกักเก็บน้ำและแก้ปัญหาน้ำท่วม 5.พื้นที่ศาลาใต้ร่มพระบารมีและพิพิธภัณฑ์เฉลิมพระเกียรติ 6.พื้นที่อาคารอเนกประสงค์และศูนย์เรียนรู้สำหรับชุมชน 7.พื้นที่ตลาดชุมชนและศูนย์กระจายสินค้าชุมชน 8.พื้นที่เพาะปลูกพืชพลังงานทดแทน 9.พื้นที่โรงงานผลิตเชื้อเพลิงชีวมวลอัดเม็ด 10.พื้นที่โรงงานกำจัดขยะเพื่อนำกลับมาใช้ใหม่ และ 11.พื้นที่โรงงานไฟฟ้าชีวมวล
“การปลูกหญ้าสายพันธุ์ 4190 นี้ หากปลูกจำนวน 350-500 ไร่ สามารถป้อนโรงงานไฟฟ้าขนาด 1 เมกะวัตต์สบายๆ ผลผลิตที่ได้ในระยะ 4 เดือน จะได้ไร่ละไม่ต่ำกว่า 75 ตัน ทั้งยังทำให้เกษตรกรมีรายได้ต่อปีต่อไร่มากกว่าการทำการเกษตรบางอย่าง” เลขาธิการ สนง. ใต้ร่มพระบารมี กล่าว
ความมหัศจรรย์ของหญ้าสายพันธุ์ 4190 นี่คือเป็นหญ้าที่สังเคราะห์แสงได้ดีมากทั้งๆ ที่ขาดน้ำและปุ๋ย ทางคณะทำงานได้นำไปทดลองปลูกที่จังหวัดกาฬสินธุ์ในดินที่แห้งแล้งและไม่ให้ปุ๋ยปรากฏว่า 3 เดือนขึ้นสูงกว่า 4 เมตร เมื่อตัดส่งเข้าห้องแล็บสถาบัน SGS ได้ค่าความร้อน 4190 Kal/Kg ก๊าซซัลเฟอร์ฯ เพียง 0.1% จึงไม่แปลกที่มองโกเลียเต็มไปด้วยทะเลทรายแห้งแล้ง ปลูกแล้วโต 6-7 เมตร แม้ในจีนประธานาธิบดีจีนสั่งให้ปลูกเลียบแม่น้ำเหลืองป้องกันดินถล่ม แสดงว่า หญ้าสายพันธุ์นี้รากยึดโยงดินได้ดี หลายประเทศที่เป็นทะเลทรายปลูกแล้วกลายเป็น “โอเอซิส” อย่างน่าทึ่ง
นายสุนชัย คำนูญเศรษฐ์ ผู้ว่าการ กฟผ. กล่าวว่า กฟผ.มีนโยบายและแผนการดำเนินงานการผลิตไฟฟ้า ที่เน้นความสำคัญต่อการสร้างความมั่นคง และให้มีกำลังการผลิตไฟฟ้าที่เพียงพอกับความต้องการของประเทศ ควบคู่ไปกับการดูแลรักษา สิ่งแวดล้อมและสังคม เพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงานไฟฟ้า และส่งเสริมให้มีการผลิตไฟฟ้าหมุนเวียนที่สอดคล้องกับแผนพัฒนาพลังงานทดแทนของภาครัฐ
กฟผ. จึงเล็งเห็นความสำคัญการจัดหาวัตถุดิบเพื่อใช้ผลิตไฟฟ้าชนิดใหม่ๆ มาเป็นพลังงานทดแทนและเป็นพลังงานสะอาด ลดการพึ่งพาการผลิตไฟฟ้าจากการใช้พลังงานประเภทฟอสซิล พลังงานที่ไม่ก่อให้เกิดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อมซึ่งจะไม่กระทบต่อภาคประชาชนและชุมชนในแต่ละท้องถิ่น อันเป็นความร่วมมือกันใส่ใจดูแลสังคมให้มี ความเป็นอยู่ที่ดีร่วมกัน
“โครงการพัฒนาหญ้าสายพันธุ์ 4190 นี้ จึงเป็นหนึ่งในโครงการโรงงานไฟฟ้าชีวมวล ที่ กฟผ.กำลังดำเนินการอยู่ จะเริ่มลงมือปลูกต้นแรกได้ในกลางเดือนกันยายน 2557 นี้ ในชุมชนโดยรอบโรงไฟฟ้า แม่เมาะ จังหวัดลำปาง โดยจะใช้เป็นพลังงานไฟฟ้าทดแทนเริ่มต้นที่จำนวน 9 เมกะวัตต์ต่อปี จากเนื้อที่โครงการทั้งหมด 4,500 ไร่ ซึ่งเป็นพื้นที่เพาะปลูกพืชพลังงานทดแทนหญ้าสายพันธุ์ 4190 เพื่อใช้ในกิจการของ กฟผ. ทั้งหมด” ผู้ว่าการ กฟผ. กล่าว